Energia elektryczna, wyprodukowana przez ogniwa fotowoltaiczne może być wykorzystana na różne sposoby, a od wyboru sposobu zależy to ile energii faktycznie zużyjemy oraz ile zapłacimy za całą instalację. Możemy wyróżnić rodzaje instalacji fotowoltaicznych ze względu na sposób budowy instalacji oraz wykorzystanie wyprodukowanego prądu.
Rodzaje instalacji fotowoltaicznych
- Energia magazynowana w akumulatorach i wykorzystywana na własne potrzeby, czyli tzw. off-grid (poza siecią) – najbardziej popularna w Polsce metoda wykorzystania energii z mikro instalacji w oze. Swoją popularność zawdzięcza polskiemu prawu, które póki co umożliwia gospodarstwom domowym wyłącznie produkcję na własne potrzeby. Inwestor nie musi w tym przypadku uzyskiwać niczyjej zgody i może bez problemów wykorzystywać energię z oze. Można tutaj jeszcze wyróżnić instalacje wyspowe, które polegają wyłącznie na energii z ogniw słonecznych oraz instalacje wspomagające, które współpracują z zasilaniem zewnętrznym, zapewniając pełną ciągłość dostaw energii. Problem w tym, że aby korzystać z systemu off-grid, potrzebujemy akumulatorów. W przeciwnym razie wykorzystalibyśmy tylko niewielki ułamek wytworzonej przez naszą instalację energii. Akumulatory z kolei są drogie, szczególnie że do instalacji oze potrzebujemy akumulatorów żelowych, lub innych, które dedykowane są do częstych cyklów pełnego rozładowania. Dodatkowo generują one straty, sięgające nawet 20-30%, a po około 10 latach w przypadku akumulatorów żelowych, trzeba je wymienić ze względu na zużycie.
- Energia wykorzystywana do podgrzewania wody – najtańsza metoda wykorzystania energii z mikro instalacji w oze. Nie potrzebujemy bowiem ani akumulatorów, ani regulatora ładowania, ani inwertera. Taka metoda nie generuje także większych strat. Minusem jest to, że największa produkcja z ogniw słonecznych jest w miesiącach letnich, kiedy to jest najmniejsze zapotrzebowanie na ciepłą wodę. Jest to zresztą ten sam problem, który dotyka kolektory słoneczne, jednak w porównaniu z tymi ostatnimi, ogniwa słoneczne mają tę zaletę, że produkują prąd ze światła, zatem nic nie stoi na przeszkodzie, aby w miesiącach zimowych również produkować ciepło, co w przypadku kolektorów bywa problematyczne.
- Energia wykorzystywana w miejscach, gdzie nie ma dostępu do prądu – w takich sytuacjach ogniwa słoneczne są wręcz niezastąpione, ponieważ ich niewielkie gabaryty oraz dość łatwe podłączenie pozwala je dowolnie transportować, dzięki czemu można uzyskać energię elektryczną praktycznie w dowolnym miejscu. Takie małe instalacje o mocach 50-200W są wystarczające do zasilenia małego telewizora LCD, małej lodówki, czy żarówek led przez kilka godzin.
- Instalacja sieciowa, czyli tzw. on-grid (w sieci) – polega na sprzedaży wyprodukowanej energii, bądź niewykorzystanej nadwyżki, do zakładu energetycznego. Ta metoda jest powszechnie wykorzystywana na całym świecie. W Polsce jest jednak wciąż bardzo utrudniona ze względu na to, że do sprzedaży energii jest wymagana działalność gospodarcza. Mikro producent jest traktowany w Polsce na równi z elektrownią atomową, czyli musi otrzymać koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej, nawet jeśli oddaje wytworzony prąd do sieci za darmo. Systemy on-grid są najlepszym sposobem wykorzystywania energii z oze. Nie używa się bowiem w nich akumulatorów. Mamy także pewność, że cała wyprodukowana energia wpłynie na naszą korzyść. Należy zatem czekać na realne zmiany w prawie i dostosowanie go do standardów europejskich.